Μία απο τις πιο συχνές κακώσεις του γόνατος είναι μια διάταση ή και μερική ρήξη ΠΧΣ ή και πλήρη ρήξη .
Οι αθλητές που συμμετέχουν σε αθλήματα , όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ το σκι είναι πολύ πιθανό να τραυματίσουν τον ΠΧΣ τους.
Περίπου οι μισοί από όλους τους τραυματισμούς στον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο συνυπάρχουν με κακώσεις σε άλλες δομές στο γόνατο, όπως ο αρθρικός χόνδρος, ο μηνίσκος, ή άλλους συνδέσμους.
Οι κακώσεις των συνδέσμων αξιολογούνται ως «διαστρέμματα» και βαθμολογούνται σε μια κλίμακα σοβαρότητας.
Βαθμός 1. Ο σύνδεσμος είναι ελαφρώς διατεταμένος. Έχει τάση και εξακολουθεί να είναι σε θέση να βοηθήσει την άρθρωση του γόνατος να παραμείνει σταθερή.
Βαθμός 2. Διάταση του συνδέσμου ως το σημείο να παρουσιάζει χαλάρωση. Αυτή αναφέρεται συχνά ως μερική ρήξη του συνδέσμου.
Βαθμού 3. Αυτός ο τύπος , συνηθέστερα αναφέρεται ως πλήρης ρήξη του συνδέσμου. Ο σύνδεσμος έχει χωριστεί σε δύο κομμάτια, και η άρθρωση του γόνατος είναι ασταθής.
(η μερική ρήξη είναι εξαιρετικά σπάνια και όταν αναφέρεται συνήθως αφορά πλήρη ρήξη του ΠΧΣ).
Αιτία
Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος μπορεί να τραυματιστεί με διάφορους τρόπους:
- Αλλαγή κατεύθυνσης γρήγορα
- Απότομη και ξαφνική ακινητοποίηση
- Απότομη επιβράδυνση
- Λανθασμένη προσγείωση μετά από ένα άλμα
- Άμεση επαφή ή σύγκρουση, όπως στο ποδόσφαιρο
- Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι αθλήτριες έχουν μια υψηλότερη συχνότητα ρήξης του ΠΧΣ από τους άνδρες αθλητές σε συγκεκριμένα αθλήματα.Αυτό οφείλεται σε διαφορές στη φυσική κατάσταση, μυϊκή δύναμη, και νευρομυϊκό έλεγχο. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν διαφορές στον άξονα μεταξύ της πυέλουκαι των κάτω άκρων, αυξημένη χαλαρότητα στους συνδέσμους, καθώς και την επίδραση των οιστρογόνων στις ιδιότητες των συνδέσμων.
Συμπτώματα
Κατά τον τραυματισμό ο χαρακτηριστικός ήχος “κρακ”είναι σχεδόν παθογνωμικός. Άλλα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Πόνος με οίδημα. Μέσα σε 24 ώρες, το γόνατό σας θα πρηστεί. Αν υποχωρήσει , το πρήξιμο υποχωρέι συνήθως και ο πόνος. Ωστόσο, αν επιχειρήσετε να επιστρέψετε στην αθλητική δραστηριότητα, το γόνατό σας θα είναι ασταθές και υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στο χόνδρο και τους μηνίσκους.
- Απώλεια πλήρους εύρους κίνησης
- Ευαισθησία κατά μήκος της άρθρωσης
- Δυσφορία, και στη βάδιση
Κλινική εξέταση και ιστορικό του ασθενούς
Με διάφορες λεπτομερείς κλινικές μεθόδους εξέτασης και το ιστορικό του τραυματισμού είναι πολύ πιθανό να τεθεί η διάγνωση , ακόμη και χωρίς απεικονιστικές εξετάσεις.
Απεικονιστικές εξετάσεις
Άλλες εξετάσεις που μπορεί να βοηθήσει το γιατρό σας να επιβεβαιώσει τη διάγνωση σας περιλαμβάνουν:
Ακτινολογικός έλεγχος : Αν και δεν θα δείξει καμία ζημία όσο αφορά τον ΠΧΣ, οι ακτινογραφίες μπορεί να δείξουν εάν η ζημία συνδέεται με ένα κάταγμα.
Μαγνητική τομογραφία (MRI). Η μελέτη αυτή δημιουργεί τις καλύτερες εικόνες των μαλακών μορίων, και επιβεβαιώνει την διάγνωση της κλινικής εξέτασης της ρήξεως του ΠΧΣ.
Arthro- MRI , όταν ακόμη και η ΜRI δεν είναι επαρκής.
Θεραπεία
Η θεραπεία ποικίλει ανάλογα με τις ατομικές ανάγκες του ασθενούς. Για παράδειγμα, ο νεαρός αθλητής που συμμετέχει σε αθλήματα που χρήζουν ευκινησία πιθανότατα θα απαιτήσει χειρουργική επέμβαση για να επιστρέψει με ασφάλεια στον αθλητισμό. Το λιγότερο ενεργό, συνήθως μεγαλύτερης ηλικίας, άτομο μπορεί να είναι σε θέση να επιστρέψει σε ένα πιο ήσυχο τρόπο ζωής χωρίς χειρουργική επέμβαση. . Εάν η συνολική σταθερότητα του γόνατος είναι ακέραια ή έστω ικανοποιητική τότε προτιμάται η συντηρητική θεραπεία με ασκήσεις ενδυνάμωσης του άκρου. Αν και μετά απο αυτές το γόνατο είναι ασταθές ή και μερικώς ασταθές , τότε η χειρουργική αντιμετώπιση έχει πάλι ένδειξη.
Χειρουργική θεραπεία
Μια ρήξη ΠΧΣ δεν θα επουλωθεί χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Η χειρουργική αποκατάσταση του ΠΧΣ συνίσταται στην πλαστική του ΠΧΣ και όχι στη συρραφή αυτού. Η πλαστική αποκατάσταση γίνεται με την χρησιμοποίηση μοσχευμάτων , αυτομοσχευμάτων ή και άλλομοσχευμάτων. Αυτό το μόσχευμα δρα ως ικρίωμα για ένα νέο σύνδεσμο που θα ανακατασκευαστεί επάνω στο μόσχευμα.
Μοσχεύματα μπορούν να ληφθούν από διάφορες πηγές. Συχνά λαμβάνονται από επιγονατιδικό τένοντα. Οι τένοντες των οπισθίων μηριαίων (hamstrings) είναι συχνότερα χρησιμοποιούμενοι. Μερικές φορές χρησιμοποιείται ο τένοντας του τετρακεφάλουι. Τέλος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί πτωματικό μόσχευμα (αλλομόσχευμα) ή και τεχνητό- συνθετικό.Υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα σε όλες τις πηγές του μοσχεύματος. Επειδή η αναγέννηση απαιτεί χρόνο, μπορεί να είναι έξι μήνες ή και περισσότερο πριν ένας αθλητής μποέσει να επιστρέψει στην αθλητική δραστηριότητα μετά την επέμβαση.
Η χειρουργική επέμβαση για την πλαστική αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου γίνεται με τη χρήση αρθροσκοπίου χρησιμοποιώντας μικρές τομές η οποία ειναι πλέον η πιο κατάλληλη για αυτού του είδους επεμβάσεις, με πολλά οφέλη για τον ασθενή.
Αποκατάσταση
Είτε η θεραπεία είναι χειρουργική είτε συντηρητική , η αποκατάσταση της δύναμης και ιδιοδεκτικότητας των μυών είναι το πιο σημαντικό μέρος για την σωστή επανένταξη στις προηγούμενες του τραυματισμού δραστηριότητες.. Ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας κατάλληλο για αυτό συνήθως δίνεται σε κάθε ασθενή.
Όπως λέω πάντα στην αποκατάσταση ενός γόνατος μετά από πλαστική αποκατάσταση για ρήξη ΠΧΣ συμμετέχουν τρεις : ο γιατρός , ο φυσικοθεραπευτής και ο ΑΣΘΕΝΗΣ.