osteoporosi

Στην οστεοπόρωση το εσωτερικό των οστών εξασθενεί λόγω του ότι χάνει ασβέστιο. Αυτό λέγεται απώλεια οστικής μάζας. Η εξασθένηση των οστών τα κάνει να σπάνε ευκολότερα .Η οστεοπόρωση είναι πολύ συχνή στις γυναίκες , χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να εμφανισθεί και στους άνδρες ,ιδίως όταν αυτοί ζουν πολλά χρόνια. Αυτό συμβαίνει διότι οι γυναίκες έχουν χαμηλότερη οστική μάζα από τους άνδρες ,συνήθως ζουν περισσότερο , προσλαμβάνουν λιγότερο ασβέστιο από αυτούς και έχουν ανάγκη και από τις “θηλυκές” ορμόνες (οιστρογόνα) για να διατηρήσουν γερά τα κόκαλά τους . Από την στιγμή που η ολική οστική μάζα έχει φτάσει στην μέγιστη τιμή της , κάτι που συμβαίνει λίγο πριν ή λίγο μετά τα 30 , ο άνθρωπος αρχίζει να χάνει πλέον οστική μάζα. Ειδικότερα στη γυναίκα ο ρυθμός απώλειας επιταχύνεται μετά την εμμηνόπαυση , οπότε και τα επίπεδα των οιστρογόνων ελαττώνονται κατά πολύ. Επειδή τα οιστρογόνα παράγονται στις ωοθήκες , μπορεί να συμβεί απώλεια οστικής μάζας και μετά από χειρουργική αφαίρεσή τους .   

Ποιά είναι τα συμπτώματα της οστεοπόρωσης ;

 Μικροί άτυποι πόνοι στην ράχη ή γενικότερα στα οστά μπορεί να είναι το πρώτο ενόχλημα αλλά συνήθως μπορεί να μην το καταλάβετε ότι έχετε οστεοπόρωση μέχρι να εμφανίσετε έντονα τα σημεία της νόσου . Τέτοια είναι σπασμένα οστά , πόνοι στη μέση ή κύρτωση της ράχης . Ακόμα και η ελάττωση του αναστήματος μπορεί να παρουσιαστεί διότι οι σπόνδυλοι καθιζάνουν ο ένας πάνω στον άλλο. Τα προβλήματα αυτά ωστόσο παρουσιάζονται όταν μεγάλη ποσότητα από το ασβέστιο των οστών έχει χαθεί.                                                                                                                      Κινδυνεύω να πάθω οστεοπόρωση ;   

 Πιο κάτω αναφέρονται μια σειρά από παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε οστεοπόρωση . Όσο πιο πολλούς από αυτούς έχετε τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος οστεοπόρωσης .


  • Φύλο: Ως γυναίκα, αντιμετωπίζετε υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης οστεοπόρωσης από τους άνδρες λόγω των μεταβολών στον οργανισμό σας, που οφείλονται στην οστεοπόρωση.
  • Εμμηνόπαυση: Μετά την εμμηνόπαυση, μπορεί να υποστείτε οστική απώλεια.
  • Πρώιμη Εμμηνόπαυση: Η εμμηνόπαυση η οποία αρχίζει πριν από την ηλικία των 40 ετών (από φυσικά αίτια ή από χειρουργική επέμβαση) αυξάνει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης.
  • Ιστορικό Εμμήνου Κύκλου: Εάν οι καταμήνιοι κύκλοι έπαυσαν πριν από τη φυσιολογική ηλικία της εμμηνόπαυσης λόγω ανορεξίας, βουλιμίας ή υπερβολικής σωματικής άσκησης, μπορεί να υποστείτε οστική απώλεια και να αντιμετωπίζετε αυξημένο κίνδυνο.
  • Φυλή / Εθνικότητα: Οι λευκές καθώς και οι ασιατικής καταγωγής γυναίκες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες ανάπτυξης οστεοπόρωσης.
  • Οικογενειακό Ιστορικό: Ο κίνδυνος καταγμάτων μπορεί να είναι υψηλότερος εάν έχετε συγγενείς με ιστορικό καταγμάτων ισχίου ή σπονδυλικής στήλης.
  • Δομή Οστών και Σωματικό Βάρος: Εάν έχετε λεπτοφυή οστά και χαμηλό βάρος σώματος, αντιμετωπίζετε υψηλότερο κίνδυνο
  • Νοσήματα: Η οστεοπόρωση μπορεί να σχετίζεται με ένα φάσμα νοσημάτων, που μπορεί να περιλαμβάνουν νοσήματα των αρθρώσεων, των πνευμόνων, νεφρών και άλλων οργάνων.
  • Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία σοβαρών νοσημάτων μπορεί να συνεισφέρουν στην οστική απώλεια. Τα φάρμακα αυτά περιλαμβάνουν παράγοντες σαν την κορτιζόνη, ηπαρίνη, αντιεπιληπτικά και φάρμακα που χορηγούνται σε μεταμοσχευμένους ασθενείς. Βεβαιωθείτε ότι μου αναφέρατε τη χρήση των φαρμάκων αυτών .
  • Τρόπος Ζωής: Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζετε αυξάνεται από:
  • το κάπνισμα.
  • την κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας οινοπνευματωδών.
  • την πρόσληψη πολύ χαμηλών ποσοτήτων ασβεστίου.

Υπάρχει τρόπος να τη διαγνώσω γρήγορα;                                                                               Οι γυναίκες σε γενικές γραμμές πρέπει να ελέγχονται για οστεοπόρωση από την ηλικία της εμμηνόπαυσης . Όταν όμως υπάρχουν παράγοντες κινδύνου οστεοπόρωσης τότε μπορεί να συστήσω έλεγχο και σε νεότερη ηλικία.                                                                                          Ο έλεγχος γίνεται με αιματολογικές εξετάσεις , εξέταση ούρων και με την μέτρηση οστικής μάζας με την μέθοδο DEXA (συνήθως ) , η οποία στην ουσία είναι μία φωτογράφηση των οστών , η οποία μπορεί να αποκαλύψει μια εξασθένηση τους ή βέβαια οστεοπόρωση.           Πόσο ασβέστιο και πόση βιταμίνη
D χρειάζομαι για να διατηρήσω γερά τα κόκαλά μου ;                                                            Χρειάζεστε περίπου 1000mg ασβεστίου ημερησίως κατά την περίοδο πριν την εμμηνόπαυση (ή και μετά αν παίρνετε όμως οιστρογόνα).Μετά την εμμηνόπαυση και εφ’όσον δεν παίρνετε οιστρογόνα , θα χρειαστείτε 1500mg ασβεστίου ημερησίως .Το παρακάτω πινακάκι θα σας βοηθήσει να δείτε την περιεκτικότητα του ασβεστίου στις διάφορες τροφές . Αν δεν παίρνετε αρκετό ασβέστιο με την διατροφή σας ο γιατρός σας μπορεί να σας δώσει πρόσθετο ασβέστιο με την μορφή χαπιού , σκόνης , αναβράζοντος δισκίου κλπ, το οποίο καλύτερα να το παίρνετε κατά τη διάρκεια του γεύματος ή με λίγο γάλα , για καλύτερη απορρόφηση.



Περιεκτικότητα ασβεστίου σε ορισμένες συνήθεις τροφές


Τρόφιμο

Περιεκτικότητα ασβεστίου

Γάλα, πλήρες 110 mg/100 mL

Γάλα, ημι-αποβουτυρωμένο 115 mg/100 mL

Γιαούρτι, χαμηλά λιπαρά /100 g

Τυρί, κίτρινο /100 g

Τυρί, άσπρο /100 g

Σαρδέλες (με τα κόκαλα)

Ψωμί, άσπρο

Ψωμί, ολικής αλέσεως

Σπανάκι

Μπρόκολο

Σύκα, ξερά

Η βιταμίνη D βοηθά τον οργανισμό να απορροφήσει ασβέστιο. Η βιταμίνη D συντίθεται στο δέρμα όταν αυτό εκτίθεται στον ήλιο , αλλά βρίσκεται και σε τροφές όπως εμπλουτισμένο γάλα, λέκιθος αυγού , μερικά ψάρια και ιχθυέλαια και στο συκώτι. Ο οργανισμός σας χρειάζεται καθημερινά 400 έως 1800 IU(Διεθνείς Μονάδες) βιταμίνης D ημερησίως . Ενδεχομένως να χρειαστεί να πάρετε και σε χάπι αν δεν προσλαμβάνετε επαρκή ποσότητα βιταμίνης D με τη διατροφή σας . Τι φάρμακα υπάρχουν για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης ; Εκτός από το να έχετε καλή διατροφή , επαρκή άσκηση και βέβαια να κόψετε το κάπνισμα αν είστε καπνίστρια , υπάρχουν διάφορα φάρμακα που μπορεί να κάνουν στην περίπτωση ή σας αν η μέτρηση οστικής μάζας και οι υπόλοιπες εξετάσεις δείξουν ότι έχετε οστεοπόρωση.Μερικά από αυτά είναι:


  • Διφωσφονικά, όπως Αλλενδρονάτη και Ριζεδρονάτη που δεν είναι ορμόνες αλλά η χρήση τους βοηθά στον περιορισμό της οστεοπόρωσης και στην ελάττωση των σπονδυλικών κυρίως καταγμάτων.
  • Η Ραλοξιφένη είναι ένα φάρμακο που προφυλάσσει και θεραπεύει την οστεοπόρωση αυξάνοντας την οστική μάζα. Δεν είναι ορμόνη αλλά έχει ορισμένες από τις ευεργετικές ιδιότητες των οιστρογόνων.
  • Η Τεριπαρατίδη είναι μια συνθετική ορμόνη που βοηθά στην παραγωγή νέου οστού και η οποία προς το παρόν είναι σε ενέσιμη μορφή.


Τι γίνεται με την ορμονική θεραπεία ;                                                                                        Η ορμονική θεραπεία είναι ένας άλλος τρόπος για να προληφθεί η οστεοπόρωση ή να μην επιδεινωθεί.Με αυτή τη θεραπεία η ασθενής παίρνει “θηλυκές” ορμόνες (οιστρογόνα και προγεστερόνη) για να αντιμετωπίσει την ελάττωση αυτών των ορμονών που συμβαίνει με την εμμηνόπαυση ή μετά από την αφαίρεση των ωοθηκών.Τα οιστρογόνα προστατεύουν τα οστά από το να χάσουν ασβέστιο, διατηρώντας τα γερά και προλαμβάνοντας έτσι τα κατάγματα. Επιπροσθέτως η λήψη οιστρογόνων μπορεί να βοηθήσει και σε κάποια ενοχλήματα που συνοδεύουν την εμμηνόπαυση , όπως εξάψεις και ξηρότητα του κόλπου. Όπως επίσης φαίνεται πως ελαττώνουν και τις πιθανότητες εμφάνισης κάποιων μορφών καρκίνου. Όμως πρέπει να σημειωθεί ότι η ορμονική θεραπεία έχει κίνδυνο να προκαλέσει καρδιακές παθήσεις , αγγειακά επεισόδια , θρόμβωση και καρκίνο του μαστού. Είναι απαραίτητο να ληφθεί υπ’όψιν μου το ιστορικό όχι μόνο της ασθενούς αλλά και της οικογένειάς της προκειμένου να εκτιμηθεί το όφελος της ορμονικής θεραπείας σε σχέση με τους κινδύνους που αναφέρθηκαν.                  Συμβουλές για γερά οστά :



  1. • Καθημερινή άσκηση
  2. • Ισορροπημένη δίαιτα με καθημερινή πρόσληψη τουλάχιστον 1000mg ασβεστίου και 400-800 IU βιταμίνης D
  3. • Διακοπή του καπνίσματος
  4. • Συζήτηση με το γιατρό σχετικά με τα φάρμακα που θα μας βοηθήσουν.

 

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH